Ślubowanie myśliwskie
Ślubowanie wprowadza młodego myśliwego w świat łowiectwa. Zwykle przeprowadza się je w łowisku
przed rozpoczęciem polowania zbiorowego (po powitaniu) lub przy innych okazjach, takich jak: posiedzenie
okręgowej rady łowieckiej, zakończenie kursu dla nowo wstępujących, walne zgromadzenie koła
łowieckiego i inne uroczystości łowieckie.
Na rozpoczęcie ślubowania myśliwskiego sygnaliści grają sygnał „Pasowanie myśliwskie” (sygnał
wspólny dla kilku ceremonii). Podczas uroczystego ślubowania początkującemu myśliwemu powinien
towarzyszyć jego opiekun, sprawujący nad nim pieczę w czasie odbywania stażu. Ślubowanie przyjmuje
najstarszy funkcją myśliwy.
Może mu asystować myśliwy posiadający „Złom” lub inny myśliwy, cieszący się dużym autorytetem.
Ślubujący z odkrytą głową klęka na lewe kolano, twarzą do celebrującego, trzymając broń pionowo w lewej
ręce i stopką opartą o ziemię przy lewym kolanie. Za ślubującym staje opiekun trzymając prawą rękę na jego
lewym ramieniu. Myśliwi zdejmują nakrycia głowy i trzymają je w lewej ręce. Myśliwy powtarza za
celebrującym tekst ślubowania:
Przystępując do grona polskich myśliwych ślubuje uroczyście:
– przestrzegać sumiennie praw łowieckich,
– postępować zgodnie z zasadami etyki łowieckiej,
– zachowywać tradycje polskiego łowiectwa,
– chronić przyrodę ojczystą,
– dbać o dobre imię łowiectwa i godność polskiego myśliwego.
Po wypowiedzeniu formuły myśliwy wstaje, a przyjmujący ślubowanie podaje mu rękę i wypowiada
słowa: – Na chwałę polskiego łowiectwa bądź prawym myśliwym, niech Ci bór darzy!
Zebrani na odprawie myśliwi odpowiadają – Darz bór!, a sygnaliści grają sygnał „Darz Bór”. Po
odegraniu sygnału myśliwi nakrywają głowy. Przyjmujący ślubowanie dziękuje opiekunowi za trud
poniesiony podczas szkolenia. Ślubujący przyjmuje gratulacje i życzenia kolegów, a następnie wstępuje do
szeregu.
Chrzest myśliwski
Chrzest myśliwski – to bardzo stary zwyczaj związany z upolowaniem pierwszej sztuki zwierzyny
danego gatunku. Odbywa się na polowaniu zbiorowym, zwykle po skończonym miocie, a na polowaniu
indywidualnym po podniesieniu zwierzyny.
Na rozpoczęcie chrztu myśliwskiego sygnaliści grają sygnał „Pasowanie myśliwskie”. Myśliwy
z odkrytą głową klęka na lewym kolanie (od strony grzbietowej zwierzyny), trzymając w lewej ręce broń,
opartą stopką na ziemi, przy lewym kolanie. Podczas chrztu wszyscy myśliwi uczestniczący w ceremonii
przyjmują postawę stojącą oraz zdejmują nakrycia głowy (za wyjątkiem myśliwego dokonującego chrztu),
trzymając je w lewej ręce.
Celebrujący nożem myśliwskim lub palcem znaczy czoło myśliwego chrzczonego farbą zwierzyny
(przy drapieżnikach czyni to symbolicznie), wypowiadając następujące słowa:
Zgodnie z wielowiekową tradycją chrzczę Cię
znakiem farby i Darz bór Ci życzę!
Myśliwy odpowiada: – Ku chwale polskiego łowiectwa!
Sygnaliści grają sygnał pokotu właściwy dla danego gatunku upolowanej zwierzyny drobnej oraz „Darz
Bór”, kończący ceremonię.
Pasowanie myśliwskie
Gdy myśliwy upolował pierwszego grubego zwierza, wówczas odbywa się ceremoniał pasowania
myśliwskiego. Na rozpoczęcie pasowania myśliwskiego sygnaliści grają sygnał „Pasowanie myśliwskie”.
Pasowanie przeprowadza się tak, jak ceremonię chrztu, z tym że znaczenia farbą dokonuje się nożem lub
kordelasem. Rota pasowania brzmi:
Zgodnie z wielowiekową tradycją pasuję Cię
na rycerza św. Huberta, znakiem farby Cię znaczę.
Bądź zawsze wierny kniei i dobrym obyczajom łowieckim,
przestrzegaj prawa łowieckiego. Darz bór Ci życzę!
Myśliwy odpowiada: – Ku chwale polskiego łowiectwa!
Podczas wręczania złomu sygnaliści grają sygnał pokotu właściwy dla danego gatunku upolowanej
zwierzyny grubej, a na koniec ceremonii pasowania myśliwskiego sygnał „Darz Bór”. Podczas ceremonii
uczestnicy pozostają z odkrytymi głowami. W przypadku chrztu myśliwskiego i pasowania myśliwskiego,
zwyczaj nakazuje, aby pozostawić farbę do końca polowania.
Gdy myśliwy upolował pierwszego grubego zwierza na polowaniu indywidualnym, to ceremonii
pasowania może dokonać inny myśliwy. Wówczas na najbliższym polowaniu zbiorowym przeprowadza się
symboliczne pasowanie, polegające na odegraniu sygnału „Pasowanie myśliwskie” oraz złożeniu gratulacji.
Dekorowanie gałązką „złomu”
Zwyczaj dekorowania gałązką „złomu” honoruje myśliwego oraz jest wyrazem czci upolowanej
zwierzyny grubej. „Złom” to odłamana (nieodcięta!) gałązka z drzewa lub krzewu charakterystycznego dla
łowiska, w którym upolowano zwierza.
„Złom” na polowaniu zbiorowym zazwyczaj wręcza prowadzący polowanie, a na polowaniu
indywidualnym myśliwy towarzyszący. W przypadku braku osoby towarzyszącej, myśliwy dekoruje zwierza
„złomem”, a jego część zakłada na kapelusz.
Ceremoniał odbywa się bezpośrednio po upolowaniu zwierzyny, przed patroszeniem. Myśliwy staje od
strony grzbietowej zwierza ułożonego tak, aby był widoczny otwór wlotowy kuli. Prowadzący ceremonię
wkłada jedną część „złomu” zwierzynie do gęby (w przypadku dzika do gwizdu), jako „ostatni kęs”, drugą
część kładzie w miejscu wlotu pocisku, a następnie odłamuje z niej kolejną część „złomu” umaczaną
w farbie i podaje lewą ręką na kapeluszu, kordelasie lub nożu myśliwemu (który upolował zwierza).
Jednocześnie podaje mu prawą dłoń i życzy – Darz bór! Podczas wręczania złomu sygnaliści grają sygnał
pokotu właściwy dla danego gatunku upolowanej zwierzyny grubej. Przy wręczaniu „złomu” za upolowanie
drapieżnika nie należy wkładać do pyska ostatniego kęsa. Myśliwy nosi „złom” do końca polowania.
Pokot
Pokot – to tradycyjny zwyczaj zakończenia łowów, wyrażający szacunek myśliwych dla upolowanej
zwierzyny.
Upolowana zwierzyna na miejsce pokotu zwożona lub znoszona jest z należnym poszanowaniem.
Miejsce pokotu powinno być uprzednio przygotowane, wyścielone gałązkami iglaków, trzciną lub innymi
dostępnymi w danym miejscu gałązkami.
Na pokocie zwierzyna układana jest w sposób estetyczny według obowiązującej hierarchii łowieckiej,
każdy gatunek w odrębnym rzędzie – kolejno: łosie, jelenie europejskie, jelenie sika, daniele, muflony, dziki,
sarny; w następnych rzędach zwierzyna drobna poczynając od drapieżników: borsuki, lisy, kuny, tchórze,
jenoty, szopy pracze, norki amerykańskie; kolejne rzędy zajmują: zające, dzikie króliki, a następnie układane
jest ptactwo: jarząbki, słonki, bażanty, kuropatwy, grzywacze, dzikie gęsi, dzikie kaczki, łyski. Zwierzynę
układa się na prawym boku.
W przypadku większej liczby zwierzyny drobnej danego gatunku, co dziesiątą sztukę wysuwamy o pół
długości tuszy do przodu. Drapieżniki układamy z wyprostowanymi kitami w przedłużeniu linii grzbietu.
Tradycja nakazuje uczestnikom polowania nieprzekraczania zwierzyny ułożonej na pokocie.
Pokot zarządza prowadzący polowanie. Sygnaliści stają po stronie grzbietowej zwierzyny (prawej od
prowadzącego polowanie) i grają sygnał „Zbiórka myśliwych”. Myśliwi na pokocie ustawiają się z bronią
naprzeciwko prowadzącego polowanie od strony głów upolowanej zwierzyny zwróconych w ich kierunku.
Naganka staje po lewej stronie prowadzącego polowanie prostopadle do szeregu myśliwych (pozostając
w kamizelkach ochronnych).
Na rozpoczęcie pokotu sygnaliści grają sygnał „Koniec polowania”. Prowadzący polowanie ogłasza
wyniki polowania lub składa raport z jego przebiegu najwyższemu funkcją myśliwemu. Następnie odbywa
się otrąbienie pokotu, podczas którego sygnaliści grają (zgodnie z hierarchia łowiecką) sygnały pokotu
właściwe dla wszystkich gatunków lub grup upolowanej zwierzyny. Prowadzący polowanie ogłasza
i dekoruje króla polowania oraz wicekrólów. Sygnaliści grają sygnał „Król polowania”. Na zakończenie
pokotu prowadzący dziękuje uczestnikom za udział w polowaniu, a łowisku za dary. Ostatnim akcentem
pokotu jest sygnał „Darz Bór”. Sygnałów pokotu oraz sygnału „Darz Bór” uczestnicy polowania wysłuchują
z odkrytymi głowami.